جنون بعد از زايمان يكي از مسائلي است كه ترس و نگراني زيادي را براي مادران باردار ايجاد مي‌كند. در واقع اكثر مادران مي‌خواهند بدانند كه اين مشكل چه علتي دارد. و چگونه مي‌توان از آن پيشگيري كرد. زايمان يكي از رويدادهاي مهم زندگي زنان است كه منجر به بروز نوساناتي در خلق و روحيه مي‌شود.

در اين ميان برخي افراد اين نوسانات را به شدت بيشتري تجربه مي‌كنند و دچار علائمي نظير توهم و هذيان نيز مي‌شوند كه مي‌تواند براي آن‌ها ترسناك باشد. فاكتورهاي زيادي در بروز جنون بعد از زايمان نقش دارند كه از جمله مهم‌ترين آن‌ها مي‌توان به آمادگي زيستي و زمينه خانوادگي اشاره كرد. در ادامه اين مقاله توضيحات بيشتري در مورد علائم، علل و روش هاي درمان جنون بعد از زايمان ارائه كرده‌ايم.

منبع: جنون بعد از زايمان

جنون بعد از زايمان چيست؟

زايمان چه از نظر جسمي و چه از نظر رواني يك رويداد مهم براي بانوان محسوب مي‌شود. در نتيجه متخصصان بر اين باورند طبيعي است كه مادران اندكي بعد از به دنيا آمدن فرزندشان احساساتي نظير غم، ترس و اضطراب را تجربه كنند. اما برخي از مادران پس از زايمان دچار مشكلات روحي بسيار شديدتري مي‌شوند كه با عوارض روحي زايمان يا حتي افسردگي پس از زايمان نيز قابل توجيه نيست و به عنوان جنون بعد از زايمان تعريف مي‌شود.

در جنون بعد از زايمان بيمار تماس خود را با واقعيت از دست مي‌دهد و علائمي نظير توهم و هذيان را تجربه مي‌كند. توهم زماني اتفاق مي‌افتد كه مادر چيزهايي مي‌بيند يا مي‌شنود كه در واقعيت وجود ندارند. همچنين هذيان به شرايطي گفته مي‌شود كه نوعي اعتقادات راسخ غلط در فرد شكل مي‌گيرند كه با هيچ گونه استدلالي تغيير نمي‌كنند.

علائم اختلال جنون بعد از زايمان

علائم اختلال جنون بعد از زايمان تا حد زيادي به فاز مانياي اختلال دو قطبي شبيه است. به طوري كه اين مشكل نيز اغلب با احساس بيقراري، كم خوابي و افزايش تحريك پذيري شروع مي‌شود كه اين‌ها به مرور جاي خود را به علائم شديدتري مي‌دهند. از جمله اين علائم بايد به موارد زير اشاره كرد.

📝 توهم‌هاي شنيداري (يك توهم رايج شنيدن صداهايي است كه به مادر دستور مي‌دهند به خود يا به كودك آسيب برساند)

📝داشتن باورهاي هذياني نظير اينكه “عده‌اي مي خواهند به فرزند من آسيب جدي برسانند”

📝 از دست دادن جهت يابي و گم كردن زمان و مكان

📝نشان دادن رفتارهاي غير عادي و عجيب و غريب

📝 نوسانات خلقي سريع از خلق شاد به افسرده و بالعكس

📝داشتن افكار خودكشي

📝 داشتن افكار خشونت آميز نظير تمايل به آسيب زدن به كودك

📝 بروز مشكلات خواب. سختي در به خواب رفتن يا نخوابيدن

📝 فعال تر و پر تكاپو تر باشيد. در صورتي كه قبلا اينگونه نبوديد. با بالعكس

📝احساس سردگمي و آشفتگي

ميزان شيوع بيماري هاي رواني بعد از زايمان

بسياري از بانوان وقتي در مورد وضعيت جنون بعد از زايمان چيزي مي‌شوند بسيار نگران مي‌شوند و مي‌ترسند كه پس از تولد فرزند خود به اين وضعيت دچار شوند، اما خوشبختانه جنون بعد از زايمان اختلالي نادر است كه از هر 1000 زن 1 تا 2 نفر را درگير خود مي‌كند و معمولا 2 الي 3 روز پس از زايمان خود را نشان مي‌دهد.

علل و عوامل خطرساز براي جنون بعد از زايمان

متخصصان تاكنون عوامل مختلفي را شناسايي كرده‌اند كه مي‌توانند ريسك بروز جنون بعد از زايمان را افزايش دهد، از جمله اين عوامل بايد به موارد زير اشاره كرد:

✔ داشتن سابقه اختلال دو قطبي

✔داشتن سابقه دچار شدن به جنون بعد از زايمان در زايمان‌هاي قبلي

✔ داشتن سابقه اختلالات سايكوتيك نظير اسكيزوفرنيا يا اسكيزوافكتيو

✔ وجود سابقه بروز جنون بعد از زايمان يا اختلال دوقطبي در خانواده نزديك

✔قطع ناگهاني داروهاي روان پزشكي در دوران بارداري

✔ اولين بارداري

به طور كل بايد گفت كه علت بروز جنون بعد از زايمان هنوز به طور دقيق مشخص نيست. متخصصان بر اين باورند كه برخي بانوان نسبت به نوسانات هورموني كه در طول بارداري و زايمان اتفاق مي‌افتد (نظير نوسانات هورمون استروژن، پروژسترون و تيروئيد) حساسيت بيشتري دارند كه اين مسئله عوارض رواني ناشي از اين مسئله را افزايش مي‌دهد. در اين ميان فاكتورهاي بسياري مي‌توانند نقش ايفا كنند كه از جمله آن‌ها مي‌توان به عوامل ژنتيكي، استرس‌هاي محيطي، عوامل فرهنگي، مسائل زيستي و وجود مشكلاتي نظير محروميت از خواب اشاره كرد. براي مطالعه درباره ساير انواع بيماري رواني كليك كنيد.

روش پيشگيري از جنون بعد از زايمان

براي پيشگيري از جنون بعد از زايمان اگر در معرض خطر هستيد، بايد در دوران حاملگي از مراقبت هاي ويژه استفاده كنيد. معاينه ماهيانه پزشك را فراموش نكنيد. و در هفته 32 بارداري همراه با همسر و خانواده جلسات توجيهي را سپري كنيد. در جلسات توجيهي اطرافيان را نسبت به علائم و خطرات جنون بعد از زايمان آگاه مي‌سازند. بهتر است هفته اول زايمان حتما تحت نظر پزشك باشيد.

درمان جنون بعد از زايمان

از آنجايي كه جنون بعد از زايمان مي‌تواند تهديد حياتي بسيار جدي براي مادر و نوزاد به همراه داشته باشد، در صورت مشاهده علائم لازم است كه هرچه زودتر به بيمار كمك كنيد تا به يك متخصص مراجعه كند. در اين شرايط مادران بايد تحت نظر يك روانپزشك و روانشناس قرار بگيرند. دريافت داروهاي آنتي سايكوتيك يا همان ضدروان‌پريشي و داروهاي ضدافسردگي از جمله درمان‌هاي ضروري در اين وضعيت محسوب مي‌شود.

هم چنين روانشناس در جلسات روان درماني به مادر كمك مي‌كند تا بينش بيشتري نسبت به علائم خود داشته باشد، از نظر شناختي به وضعيت مطلوب‌تري برسد و زودتر عملكرد طبيعي خود را بازيابد. در مواردي كه خطر اقدامات خودآسيب رسان نظير خودكشي يا اقدامات خشونت آميز نظير آسيب رساندن به كودك وجود دارد؛ در اكثر موارد بستري در بيمارستان اعصاب در دستور كار قرار مي‌گيرد. همچنين در بيماراني كه به درمان‌هاي دارويي و روانشناختي پاسخ لازم را نمي‌دهند و در اصطلاح مقاوم به درمان هستند، ممكن است استفاده از روش هايي نظير شوك الكتريكي نيز توصيه شود.

نكات لازمه براي همسران خانم ها جهت جنون بعد از زايمان

آقايان زماني كه با جنون بعد از زايمان خانم ها روبرو مي‌شوند. در قدم اول بايد از روانشناس كمك بگيرند. و با كمك خدمات و راهكارها رفتار مناسبي با همسر خود داشته باشند. در ادامه به نكاتي اشاره كرده ايم كه براي اين آقايان ضروري است

✔ به رفتارها و اختلالات ديگر خانم توجه داشته باشيد.

✔آشفتگي و سرگرداني همسر خود را زير نظر بگيريد.

✔ در دوره درمان معمولا مادر را از نوزاد جدا مي‌كنند. بهترين كمك براي همسر شما هستيد.

✔ هنگام جدايي مادر و فرزند به او اطمينان دهيد كه اتفاقي نخواهد افتاد و اين مساله قابل درمان است.

✔ براي همسرتان حامي بي نظيري باشيد.

✔او را در پروسه درمان تنها نگذاريد.

✔ خانه را شلوغ نكنيد.

✔ آرام باشيد و صبورانه به حرف هاي همسرتان گوش دهيد.

✔در كارهاي خانه شريك باشيد.

✔ در شير دادن هاي شبانه به نوزاد كمك حال باشيد.

✔ به همسرتان اجازه دهيد تا استراحت كند. و خواب كافي داشته باشد.

خدمات نيني مايند به مادران باردار

مركز مشاوره روانشناسي نيني مايند در خصوص بهداشت و سلامت روان مادر و كودك خدمات روانشناختي ارائه مي دهد. اين مجموعه به صورت آنلاين، تلفني و حضوري به شما در زمينه استعداديابي، پيشگيري از مشكلات، آموزش انواع مهارت هاي فرزند پروري، مسائل تربيتي، نيازهاي مادران باردار، مراقبت هاي بارداري و…. مشاوره و خدمات ارائه مي‌دهد. اگر در جنون بعد از زايمان را به صورت ارثي يا تجربه اي داريد، حتما از قبل با مشاورين در ارتباط باشيد. تا از راه هاي پيشگيري اين بيماري آگاه باشيد.

كلام آخر

جنون بعد از زايمان معمولا در هر 2 خانم 1 نفر را به خود درگير مي‌كند. بنابراين جاي نگراني نيست و همه خانم ها پس از زايمان درمان شده اند. موضوع اصلي كمك به خانم ها در صورت ابتلا به جنون بعد از زايمان است. سعي كنيد همسر خوبي باشيد و در كنار روانشناس با شريك احساسي تان برخورد خوب داشته باشيد. براي كمك به همسر كمك از روانشناس را دريغ نكنيد. براي دريافت مشاوره جنون بعد از زايمان مركز مشاوره ذهن نو خدمات ارائه مي‌دهد. خدمات اين مجموعه به صورت حضوري و غير حضوري در تمامي زمينه ها است. براي دريافت مشاوره بر شماره زير كليك كنيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه جنون بعد از زايمان مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره تلفني كودك از طريق شماره 02191002360 با برترين متخصصان كلينيك تخصصي ني ني مايند تماس حاصل نماييد.

سوالات متداول

آيا داشتن افكار خودكشي پس از زايمان مي تواند نشانه دچار شدن به اختلال جنون بعد از زايمان باشد؟

افكار خودكشي به تنهايي بيانگر اختلال جنون بعد از زايمان نيستند. چرا كه اين مسئله در افسردگي پس از زايمان نيز ديده مي‌شود. آنچه جنون بعد از زايمان را با وضعيت‌هاي ديگر متمايز مي كند قطع ارتباط با واقعيت و تجربه توهم و هذيان است.

آيا بانوان در زايمان هاي بعدي نيز دچار جنون بعد از زايمان مي‌شوند؟

اگر در بارداري اول به جنون بعد از زايمان مبتلا شده باشيد. در بارداري هاي بعدي با احتمال 5 درصد به اين بيماري دچار خواهيد شد. در صورت مشاهده علائم ذكر شده در مقاله به پزشك مراجعه كنيد.

آيا همراه با جنون بعد از زايمان، اختلال ديگري نيز وجود خواهد داشت؟

معمولا نيمي از خانم هايي كه به جنون بعد از زايمان مبتلا شده اند، همزمان اختلال ديگري را تجربه كرده اند كه اين اختلال ناشي از زايمان و حاملگي نيست.

آيا جدا كردن نوزاد از مادر در زمان جنون پس از زايمان ضروري است؟

بله، مادراني كه به جنون بعد از زايمان مبتلا مي‌شوند به دليل توهمات و خلقيات نامتعادلي كه دارند توانايي نگهدار از فرزند را ندارد. و حتي شايد به كودك صدمه وارد كنند.

سوالي داريد؟ با ما تماس بگيريد

تماس با برترين مشاوران از طريق تلفن ثابت در سراسر كشور از 8 صبح الي 12 شب حتي ايام تعطيل

سراسر كشور :9099070354

جهت مشاوره تلفني با موبايل و رزرو وقت حضوري

شماره تماس با موبايل : 02191002360

منبع: جنون بعد از زايمان